بررسی مبانی و روشهای تفسیری اشاعره با تأکید بر تفاسیر اشعری معاصر

یکی از مباحث اساسی و مقدماتی تفسیر قرآن کریم که مفسران و محققان، ناگزیر به توجه به آن می باشند، مبحث «مبانی و روش‏های تفسیری» است که همه فرق اسلامی در تفاسیر خود آن مبانی و روش ها را مد نظر قرار داده و تفاسیر خود را بر اساس آنها می-نگارند و اشاعره نیز از این امر مستثنی نمی باشند. مبانی تفسیری اشاعره به دو دسته تقسیم می گردد یک بخش آن مبانی تفسیری مشترک با سایر فرق اسلامی بوده و دسته دیگر مبانی خاص فرقه اشاعره می باشد. مبانی مشترک اشاعره با دیگر فرق اسلامی شامل: امکان فهم و جواز تفسیر قرآن، حجیت سنت پیامبر(ص) در تفسیر، منع تفسیر به رأی، مصونیت قرآن از تحریف و اعتماد بر رأی صحابه و بهره از آراء آنها در تفسیر قرآن می باشد. اشاعره دو مبنای تفسیری دیگر نیز دارند که خاص آنها بوده که عبارتند از: عدم حجیت عقل در تفسیر قرآن از نظر برخی مفسران اشعری معاصر و تاویل آیات قرآن توسط برخی از مفسران اشعری و منع آن از سوی برخی دیگر. مفسران اشعری همانند سایر مفسران از روش هایی در تفسیر قرآن بهره برده اند که به عنوان مهم ترین روش ها می توان به بهره از آیات قرآن در تفسیر، استناد به روایات در تفسیر قرآن که شامل روایات پیامبر(ص) و اقوال صحابه و تابعین می-شود، تأکید بر مباحث کلامی در تفسیر، و بیان معانی لغات با تکیه بر نظرات اهل لغت و مفسران گذشته و آیات و روایات، اشاره نمود.